1. Klasyfikacja klinicznego wsparcia żywieniowego
Żywienie dojelitowe (ang. enteral nutrition, EN) to sposób dostarczania substancji odżywczych niezbędnych do metabolizmu oraz innych substancji odżywczych poprzez przewód pokarmowy.
Żywienie pozajelitowe (ang. parenteral nutrition, PN) ma na celu dostarczanie składników odżywczych drogą dożylną jako wsparcie żywieniowe przed i po zabiegach chirurgicznych oraz u pacjentów w stanie krytycznym. Wszystkie składniki odżywcze dostarczane drogą pozajelitową nazywane są całkowitym żywieniem pozajelitowym (ang. total parenteral nutrition, TPN).
2. Różnica między EN i PN
Różnica pomiędzy EN i PN jest następująca:
2.1 EN uzupełnia się poprzez doustne lub donosowe żywienie do przewodu pokarmowego w celu trawienia i wchłonięcia; żywienie pozajelitowe uzupełnia się poprzez dożylne wstrzyknięcia i krążenie krwi.
2.2 EN jest stosunkowo kompleksowa i zbilansowana; składniki odżywcze uzupełniane przez PN są stosunkowo proste.
2.3 EN można stosować przez długi czas i nieprzerwanie; PN można stosować wyłącznie w określonym, krótkim okresie.
2.4 Długotrwałe stosowanie EN może poprawić funkcjonowanie układu pokarmowego, zwiększyć wydolność fizyczną i poprawić różne funkcje fizjologiczne; długotrwałe stosowanie PN może powodować pogorszenie funkcjonowania układu pokarmowego i wywoływać różne zaburzenia fizjologiczne.
2.5 Koszt EN jest niski, natomiast koszt PN jest stosunkowo wysoki.
2.6 EN powoduje mniej powikłań i jest stosunkowo bezpieczna; PN powoduje stosunkowo więcej powikłań.
3.wybór EN i PN
Wybór żywienia pozajelitowego (EN), żywienia pozajelitowego (PN) lub połączenia obu metod w dużej mierze zależy od funkcji przewodu pokarmowego pacjenta oraz stopnia tolerancji na składniki odżywcze. Zazwyczaj zależy to od charakteru choroby, stanu pacjenta i decyzji lekarza prowadzącego. Jeśli czynność układu krążenia i oddechowego pacjenta jest niestabilna, większość funkcji wchłaniania z przewodu pokarmowego została utracona lub metabolizm składników odżywczych jest zaburzony i wymaga pilnej kompensacji, należy wybrać żywienie pozajelitowe (PN).
Jeśli przewód pokarmowy pacjenta jest sprawny lub częściowo sprawny, należy wybrać bezpieczną i skuteczną dietę dojelitową (EN). Dieta dojelitowa (EN) to fizjologicznie zgodna metoda żywienia, która nie tylko pozwala uniknąć ryzyka związanego z intubacją dożylną, ale także pomaga przywrócić funkcję jelit. Jej zalety to prostota, bezpieczeństwo, ekonomiczność i skuteczność, zgodna z funkcjami fizjologicznymi. Istnieje wiele różnych środków do żywienia dojelitowego.
Krótko mówiąc, najważniejszą i najważniejszą zasadą przy wyborze EN i PN jest ścisła kontrola wskazań do stosowania, dokładne obliczenie ilości i czasu trwania wsparcia żywieniowego oraz rozsądny wybór sposobu wsparcia żywieniowego.
4. Środki ostrożności w przypadku długotrwałego transferu PN do EN
Długotrwałe żywienie pozajelitowe może prowadzić do pogorszenia funkcji przewodu pokarmowego. Dlatego przejście z żywienia pozajelitowego na żywienie dojelitowe musi odbywać się stopniowo i nie można go przerwać gwałtownie.
Gdy pacjenci z długotrwałym żywieniem pozajelitowym zaczynają tolerować EN, należy najpierw zastosować niskie stężenie, powolną infuzję preparatów do żywienia dojelitowego elementarnego lub nieelementarnych, monitorować równowagę wody, elektrolitów i spożycie składników odżywczych, a następnie stopniowo zwiększać ilość infuzji składników odżywczych do jelit i zmniejszać ilość infuzji żywienia pozajelitowego w takim samym stopniu, aż żywienie dojelitowe będzie w stanie w pełni zaspokoić potrzeby metaboliczne. Wówczas żywienie pozajelitowe można całkowicie wycofać i przejść na pełne żywienie dojelitowe.
Czas publikacji: 16 lipca 2021 r.